ΑΚΥΡΩΣΗ ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΩΣ ΕΙΣ ΧΕΙΡΑΣ ΤΡΙΤΟΥ ΛΟΓΩ ΜΗ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣ ΧΡΕΩΝ
April 24, 2020

Με την παρούσα δικαστική απόφαση έγινε δεκτή αίτηση αναστολής εκτελέσεως που στρεφόταν κατά ατομικής ειδοποιήσεως χρεών προ ποινικής διώξεως σε βάρος διευθύνοντος συμβούλου εταιρίας υπό την ιδιότητά του ως τρίτου και (συν)ευθυνομένου προσωπικώς και αλληλεγγύως για τα χρέη της εταιρίας. Η αίτηση αναστολής έγινε δεκτή καθότι πιθανολογήθηκε ως προδήλως βάσιμος ο προβληθείς λόγος ανακοπής που αφορούσε στην δικαστική αναστολή εκτελέσεως της καταλογιστικής πράξεως σε βάρος της οφειλέτιδας εταιρίας, της οποίας εκπρόσωπος τύγχανε ο αιτών. Το Δικαστήριο δέχθηκε: α) ότι υποχρέωση συμμόρφωσης της διοικήσεως προς δικαστικές αποφάσεις κατ’άρθρο 95 παρ.5 Συντ. και 1 ν.3068/2002 γεννούν και οι αποφάσεις προσωρινής δικαστικής προστασίας (ήτοι τόσο οι αποφάσεις αναστολής, όσο και οι προσωρινές διαταγές), β) ότι η αναστολή εκτελέσεως της καταλογιστικής πράξεως με δικαστική απόφαση δεν εμποδίζει την ΔΟΥ να προβεί σε ταμειακή βεβαίωση της σχετικής οφειλής, αλλά της απαγορεύει να λάβει μέτρα αναγκαστικής εκτελέσεως σε βάρος της οφειλέτιδας εταιρίας και του νομίμου εκπροσώπου της, σύμφωνα με την σχετική πάγια νομολογία και γ) ότι οι ατομικές ειδοποιήσεως χρεών προ ποινικής διώξεως φέρουν κατ’αρχήν πληροφοριακό χαρακτήρα, αλλά όταν συνοδεύονται από την επαπειλή λήψεως μέτρων αναγκαστικής εκτελέσεως σε βάρος του οικείου προσώπου αποκτούν εκτελεστό χαρακτήρα.

Αριθμός Απόφασης: Ν151/2020

ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ-ΤΜΗΜΑ 28ο

  1. Επειδή, όπως έχει κριθεί, στις δικαστικές αποφάσεις που δημιουργούν υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης, κατά τα άρθρα 95 παρ. 5 του Συντάγματος και 1 του ν. 3068/2002 (Α΄ 274), περιλαμβάνονται και εκείνες που εκδίδονται κατά τη διαδικασία παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος (ΣτΕ 2040/2007 Ολομ., 2599/1998), όπως επίσης και οι προσωρινές διαταγές που χορηγούνται επί αιτήσεων παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας (ΣτΕ 269/2017, 311/2016, 1538/2015 7μ., 2841/2015, 2376/2015 κα). Εξ αυτού προκύπτει ότι μετά τη χορήγηση από το δικαστήριο αναστολής του υπό ευρεία έννοια νόμιμου τίτλου νομίμως εκδίδεται ταμειακή βεβαίωση της σχετικής οφειλής, η οποία αποτελεί το νόμιμο τίτλο υπό στενή έννοια για την είσπραξη των εν λόγω απαιτήσεων, καθώς και για την τυχόν επιβολή προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, αλλά δεν είναι επιτρεπτή εκ μέρους του Δημοσίου η λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη για την είσπραξη του χρέους του (ΣτΕ 2280/2017 7μ., 269/2017, 311/2016, 1538/2015 7μ., 2841/2015 κα), στα οποία περιλαμβάνεται και η αποστολή σε αυτόν ατομικής ειδοποίησης, που αποτελεί την πράξη έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης, με την οποία καλείται να καταβάλει την οφειλή του (ΣτΕ 1282-1281/2016 7μ., 2982/2007 7μ.).

    6. Επειδή, εξάλλου, όπως γίνεται δεκτό (βλ. ενδεικτικά ΣτΕ 1187/2018 7μ., 2275/2017, 4357/2014, 2869/2013 7μ.), η βάσει νόμου προβλεπόμενη προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη τρίτων φυσικών προσώπων, που συνδέονται με συγκεκριμένο δεσμό με νομικές οντότητες, γεννάται το πρώτον κατά το στάδιο της είσπραξης της οφειλής από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές που βεβαιώθηκε επ’ ονόματι της εταιρείας. Τα πρόσωπα αυτά αποκτούν, κατά τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων, την ιδιότητα του “οφειλέτη” μόνον από και με την έκδοση και κοινοποίηση προς αυτά της ατομικής ειδοποίησης που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 4 του Κ.Ε.Δ.Ε., μέσω της οποίας πληροφορούνται την ύπαρξη, το ύψος και την αιτία του χρέους τους, δηλαδή εάν αυτό αποτελεί ατομική οφειλή των παραπάνω προσώπων ή οφειλή νομικού προσώπου, για την οποία τα πρόσωπα αυτά έχουν, κατά τα ήδη εκτεθέντα, πρόσθετη ευθύνη για την πληρωμή του και τους παρέχεται η δυνατότητα είτε να αμυνθούν αποτελεσματικά, ασκώντας την ανακοπή της παρ. 1 του άρθρου 217 του Κ.Δ.Δ. κατά της ατομικής ειδοποίησης, με την οποία θεωρείται συμπροσβαλλομένη και η ταμειακή βεβαίωση, είτε να προβούν σε ρύθμιση του χρέους τους. Σε περίπτωση, όμως, που κοινοποιείται προς τον ως άνω τρίτο ειδική ατομική ειδοποίηση αποκλειστικώς λόγω της ποινικής ευθύνης του για το αδίκημα της μη καταβολής από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα των οφειλών τους προς το Δημόσιο, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 25 του ν. 1880/1990, ως αποτελούσα πληροφοριακό έγγραφο και μη εμπεριέχουσα τα αναγκαία στοιχεία της ατομικής ειδοποίησης του άρθρου 4 παρ.1 του Κ.Ε.Δ.Ε., στερείται εκτελεστού χαρακτήρα και δεν δύναται να προσβληθεί παραδεκτώς (ΣτΕ 3652/2012, βλ. και ΔΕφΑθ 5559/2014, ΔΕφΘεσ 2224/2015, 2257/2014).

    8. Επειδή, καταρχάς, ναι μεν η προσβαλλόμενη ειδοποίηση τιτλοφορείται ως «προ ποινικής δίωξης» και απεστάλη στον αιτούντα, προκειμένου να ενημερωθεί αυτός, ως διευθύνων σύμβουλος οφειλέτιδας εταιρείας, για την επικείμενη σε βάρος του ποινική δίωξη για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών στο Δημόσιο, συνολικού ποσού …ευρώ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 1882/1990, ως μέτρο προβλεπόμενο για την περιστολή της φοροδιαφυγής, ωστόσο, φέρει τα εν γένει χαρακτηριστικά της ειδοποίησης του άρθρου 4 παρ. 1 του Κ.Ε.Δ.Ε., καθόσον μάλιστα αναφέρεται στο σώμα της ατομικής ειδοποίησης ότι η φορολογική διοίκηση δύναται να προβεί στη λήψη αναγκαστικών μέτρων σε βάρος του. Ως εκ τούτου, δύναται να θεωρηθεί η εν λόγω ειδοποίηση, ως επαγόμενη την επέλευση σοβαρών έννομων συνεπειών σε βάρος του αιτούντος, εκτελεστή πράξη παραδεκτώς προσβλητή.

    9. Επειδή, ο αιτών επιδιώκει την αναστολή εκτέλεσης της προσβαλλόμενης ατομικής ειδοποίησης, προβάλλοντας ότι η ασκηθείσα ανακοπή του είναι προδήλως βάσιμη. Ειδικότερα, με την τελευταία, η οποία ενσωματώνεται στο δικόγραφο της κρινόμενης αίτησης, ο αιτών ισχυρίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι ακυρωτέα, διότι η εταιρεία …είχε πετύχει υπέρ αυτής τη χορήγηση αναστολής εκτέλεσης του νόμιμου τίτλου δυνάμει της 267/2017 απόφασης τούτου του Δικαστηρίου σε Συμβούλιο.

    10. Επειδή, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη, το παρόν Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) με τις 267 και 268/2017 αποφάσεις του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών σε Συμβούλιο, οι οποίες εξακολουθούν να είναι σε ισχύ και δεν έχουν ανακληθεί, ανεστάλη η εκτέλεση της 24615/27.12.2016 καταλογιστικής πράξης, η οποία εκδόθηκε μετά την …απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία προσδιορίστηκε το ποσό της κύριας οφειλής της οφειλέτιδας κοινοπραξίας και των μελών της σε …ευρώ, και β) μετά τη χορήγηση αναστολής εκτέλεσης της εν λόγω καταλογιστικής πράξης (νόμιμου τίτλου) η βεβαιούσα αρχή, ναι μεν εδύνατο να εκδώσει πράξη ταμειακής βεβαίωσης της σχετικής οφειλής, δεν επιτρεπόταν όμως να λάβει μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη για την είσπραξη του χρέους του, συμπεριλαμβανομένης της αποστολής ατομικής ειδοποίησης, κρίνει ότι μη νόμιμα ο Προϊστάμενος του Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. προχώρησε στην έκδοση ατομικής ειδοποίησης σε βάρος του ανακόπτοντος για το σύνολο της οφειλής της κοινοπραξίας και των μελών της έχοντας ως έρεισμα την ανασταλείσα κατά τα ανωτέρω καταλογιστική πράξη. Για το λόγο αυτό, πρωτίστως, η κρινόμενη αίτηση αναστολής πρέπει να γίνει δεκτή, ενόψει πρόδηλης βασιμότητας της ασκηθείσας ανακοπής, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 202 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ. (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 465/2006).